Bilişim Teknolojilerinin Temelleri

Neden Farklı Soket Tipleri ile İşlemciler Vardır?

Soru: Firmalar neden farklı soket tipleri ile işlemcileri piyasaya sürmektedir?
Firmaların geliştirdikleri işlemcilerin birbirine göre avantajları ve
dezavantajları nelerdir?

CPU’ların, aynı üretici ve dökümhaneden bile olsa, farklı soketler gerektirmesinin sayısız nedeni var.

Modern bir CPU kalıbı oluşturmak, matematik, sanat, kimya, fizik, elektronik mühendisliği ve mikroişlemcinin her bir işlevsel birimini tam olarak yerleştirmek için ilişkilendirilmiş diğer bir dizi disiplini gerektirir. Lead’lerin konumu ve uzunlukları, 64 (artı eşlik veya ECC) paralel adres veya veri hattının, soketten bellek veya G/Ç cihazlarına kadar aynı zamanlamayı muhafaza etmesini sağlamak için kritik öneme sahiptir.

Bazı CPU modelleri yalnızca parite kullanır, diğerleri bir sokette daha fazla pin gerektiren birkaç bit hata düzeltme kodu kullanır.

Bunlar, birden fazla soket olmasının nedenlerinden sadece birkaçıdır.

Bakınız: CPU Nedir?

Modern CPU soketleri iki farklı türe ayrılır: Land Grid Array (LGA) ve Pin Grid Array (PGA). Tipler, pinleri yerleştirdikleri yere göre farklılık gösterir: LGA, pinleri anakart üzerine yerleştirirken, PGA pinleri CPU üzerine yerleştirir. Hadi daha yakından bakalım:

Bu bir Land Grid Array (LGA) soketidir. İşte bu sokette kullanılan bir CPU:

Anakart üzerindeki küçük altın temas noktalarına dikkat edin. Bu pimler, bir elektrik bağlantısı oluşturmak için CPU’nun arkasındaki altın pedlerle temas eder. Bu, anakarta bir arıza noktası ekleme pahasına CPU’yu daha dayanıklı ve düşmelere karşı dirençli hale getirir. Bu pimler kırılgandır ve kolayca bükülür, bu nedenle LGA soketleri kullanılmadığında (örneğin taşıma sırasında) her zaman kapalıdır.

İlginizi Çekebilir: L1 L2 L3 Önbellek Nedir? Nasıl Çalışır?

Bir LGA soketinin bir diğer önemli unsuru, CPU’yu nasıl koruduğudur. Tüm LGA soketlerinde, CPU’yu anakart üzerindeki temas yatağına bastıran metal bir plaka bulunur, örneğin:

CPU dikkatli kurulmazsa, bu tutma yönteminin CPU’ya veya pin ızgarasına zarar verdiği bilinmektedir. (Bununla birlikte, türünden bağımsız olarak bir CPU’ya ve soketine her zaman dikkatli davranmalısınız).

Land Grid Array (LGA) soketi, öncelikle tüm masaüstü ve sunucu CPU’ları için çeşitli pin sayılarına sahip LGA soketlerini kullanan Intel tarafından kullanılır. Burada gösterilen soket, bu resimlerde gösterilen i7–7700K gibi 6. ve 7. nesil Intel Core masaüstü CPU’ları için kullanılan LGA 1151 soketidir. Intel’in i7 Extreme Edition ve Xeon sunucu CPU’ları, daha yüksek pin sayısı LGA 2011 soketini kullanır. AMD ayrıca Opteron sunucu CPU’ları için LGA soketlerini kullanır.

Karşılaştırma için, burada bir Pin Grid Array soketi var:

Soket üzerinde herhangi bir görünür kontak bulunmadığına dikkat edin. Kontaklar aslında bu küçük deliklerin içinde gizlidir. İşte bu soketle birlikte gelen CPU:

Altın tampon ızgarasının benzer bir ince altın iğne ızgarası ile değiştirildiğini unutmayın. Bu, dayanıklılık dengesini tersine çevirir: CPU üzerindeki pimler kolayca bükülür, ancak soket oldukça dayanıklıdır.

CPU ayrıca çok farklı bir şekilde korunur. CPU, onu tutan metal bir plaka yerine soketin kendisi tarafından yerinde tutulur. Soketin yanındaki küçük metal kola dikkat edin. Bu kolun kaldırılması, CPU’nun yerleştirilmesine izin vermek için soketin plastik çerçevesini hareket ettirir (bu, CPU’yu yerleştirmek için herhangi bir kuvvet gerekmediğinden Sıfır Yerleştirme Kuvveti [ZIF] soketi olarak bilinir). CPU takıldıktan sonra kol indirilir ve CPU yerine kilitlenir:

CPU’ya baskı yapan metal bir plakanın olmaması, kurulum sırasında CPU’ya zarar vermesini zorlaştırır. Bununla birlikte, ısı emicisi termal macun sertleşmesi nedeniyle CPU’ya bağlanırsa, ısı emiciyi çıkarmaya çalışmak CPU’nun soketten zorla çıkarılmasına neden olabilir. (Elbette, bu tür olayları önlemek için CPU’ları kurarken, işlerken ve çıkarırken çok dikkatli olunmalıdır.)

Burada gösterilen 942-pin AM3+ soketi gibi Pin Grid Array (PGA) soketleri, öncelikle AMD’nin FX serisi, A serisi ve yakında çıkacak olan Ryzen serisi CPU’ları dahil masaüstü işlemcileri için kullanılmaktadır. (Burada gösterilen CPU bir FX-8350’dir). Geçmişteki çoğu AMD soketi yaklaşık 940 pim kullanmıştır, ancak gelecek Ryzen serisi için kullanılan AM4 soketinde 1331 pim vardır.

CPU’ları monte etmenin tek yöntemi bunlar değildir. Çoğu dizüstü bilgisayar ve mobil CPU, ana karttaki metal pedleri CPU üzerindeki metal pedlere bağlayan küçük lehim toplarından oluşan bir ızgaradan oluşan bir Top Izgara Dizisi (BGA) kullanır. Gömülü CPU’lar ve mikrodenetleyiciler (ve onlardan önce gelen 8-bit CPU’lar), iki sıra küçük fişten oluşan Dual Inline Pin (DIP) soketini kullanır. dikdörtgen işlemci

About the author

admin

Add Comment

Click here to post a comment

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.