Bulut Bilişim Hizmetleri

Bulut Bilişim Hizmetleri Nedir?

Bulut bilişim adı, ağ şemalarında veya akış şemalarında İnternet’i veya geniş alan ağını (WAN) temsil etmek için bulutun geleneksel kullanımından gelir. “Bulut bilgi işlem” terimi, Amazon’un Elastic Compute Cloud ürününü (2006) piyasaya sürmesiyle popüler hale gelirken, “bulut bilgi işlem” ifadesine yapılan göndermeler, ilk bilinen Compaq dahili belgesinde 1996 yılına kadar geri gitmektedir.

Bulut bilişim savunucuları, bunun yazılım geliştirmede yeni bir paradigma olduğuna işaret ediyor; burada daha küçük kuruluşlar, bir zamanlar yalnızca büyük kuruluşlar için mevcut olan işlem gücü depolamasına ve iş süreçlerine erişebiliyor.

Genel anlamda Bulut bilişim, barındırılan hizmetlerin İnternet üzerinden sunulmasıdır. Bu model, yazılım geliştirme platformları, sunucu altyapısı, veri depolama veya yazılım uygulamaları (örneğin sanal makine) gibi çeşitli hizmetlerin İnternet üzerinden kullanılmasını sağlar.

Bulut bilişim, çok sayıda hizmetin temelidir. Buna Gmail veya akıllı telefonunuzdaki fotoğrafların bulut yedeklemesi gibi tüketici hizmetleri ile büyük kuruluşların tüm verilerini barındırmasına ve tüm uygulamalarını bulutta çalıştırmasına olanak tanıyan platform hizmetleri dahildir. Örneğin Netflix, video akış hizmetini yürütmek için yalnızca bulut bilişim hizmetlerine güvenmekle kalmaz, aynı zamanda diğer iş sistemlerinin geri kalanını da yönetir.

Bulut bilişim katmanları

Genel olarak konuşursak, Bulut bilişim üç ana bulut bilişim modeline ayrılabilir:

Hizmet Olarak Altyapı (IaaS): Kiralanabilecek bilgi işlemin temel yapı taşlarına işaret eder: fiziksel veya sanal sunucular, depolama ve ağ bağlantısı. Rackspace ve Amazon EC2, en iyi bilinen IaaS sağlayıcıları arasındadır.

Hizmet Olarak Platform (PaaS): Bir sonraki katmandır. Yalnızca temeldeki depolama, ağ ve sanal sunucularla ilgili değildir, geliştiricilerin bu katmanın üzerine uygulamalar oluşturması için ihtiyaç duyduğu araçları ve yazılımları da içerir. Bu genellikle ara katman yazılımını, veritabanı yönetimini, işletim sistemlerini ve geliştirme araçlarını içerir. SaaS sağlayıcıları arasında Force.com, Microsoft’tan Azure ve Google App Engine bulunur.

Hizmet Olarak Yazılım (SaaS): Bu katman, bir hizmet olarak uygulamaların, muhtemelen çoğu insanın alışkın olduğu bulut bilişim sürümüyle ilgilidir. Temel donanım ve işletim sistemi, hizmete bir web tarayıcısı veya uygulama aracılığıyla erişecek olan son kullanıcı için önemsizdir; genellikle koltuk başına veya kullanıcı bazında satın alınır. Salesforce gibi CRM’den Microsoft’un Office 365’ine ve Google’ın G Suite’ine kadar SaaS aracılığıyla sunulan uygulamaların çeşitliliği çok büyük.

Bulut bilişim birçok uygulama için varsayılan seçenek haline geliyor: yazılım satıcıları, abonelik modeline geçmeye çalışırken uygulamalarını bağımsız ürünler yerine internet üzerinden hizmet olarak sunuyorlar.

Bulut Bilişimin Avantajları

Bulut bilişim, şirketlerin bu kaynakları şirket içinde tasarlamak, inşa etmek ve (daha da önemlisi) bakımını yapmak yerine, elektrik veya musluk suyu gibi bir yardımcı program olarak tüketmelerini sağlar.

Birçok bulut bilişim geliştirmesi sanallaştırma ile yakından ilgilidir. İsteğe bağlı olarak (aylık/yıllık ücretler yerine) ödeme ve hızlı ölçeklendirme yeteneği, büyük ölçüde bulut hizmetleri satıcılarının kaynaklarını bir havuzda toplayabilmelerinin ve bunları isteğe bağlı olarak birden çok müşteri arasında paylaşabilmelerinin bir sonucudur. Bulut bilişim modeli, hem işletmeler hem de son kullanıcılar için birçok çekici avantaja sahiptir.

Ubiquitous Access: Bilgi işlem her zaman ve her yerde görünecek şekilde yapılmıştır. Masaüstü bilgi işlemin aksine, her yerde ve her yerde bilgi işlem, herhangi bir cihaz, herhangi bir yerde ve herhangi bir formatta gerçekleşebilir. Bu erişim düzeyini etkinleştirmek için genellikle bulut hizmeti mimarisinin farklı bulut hizmeti tüketicilerinin özel ihtiyaçlarına göre uyarlanması gerekir.

Esneklik: Şirketler, bilgi işlem ihtiyaçları arttıkça bulut bilişim kaynaklarını büyütebilir ve talepler azaldıkça yeniden ölçeklenebilir. Bu, yerel altyapıda aktif kalabilecek veya kalmayabilecek büyük yatırımlara olan ihtiyacı ortadan kaldırır.

Daha düşük sahip olma maliyetleri: Bulut kaynakları tamamen bulut satıcısı tarafından yönetilir. Bulutun istemci tarafında çok az veya hiç kaynak yönetimi çalışması yoktur.

Self-servis sağlama: Son kullanıcılar, BT yöneticilerinin bilgi işlem kaynaklarını sağlamasına ve yönetmesine geleneksel ihtiyaç duymadan, hemen hemen her tür iş yükü için işlem kaynaklarını talep üzerine alabilir.

Kullanım başına ödeme: Hesaplama kaynakları ayrıntılı bir düzeyde ölçülür ve kullanıcıların yalnızca kullandıkları kaynaklar ve iş yükleri için ödeme yapmasına olanak tanır. Bu, sabit, periyodik ücretleri önler ve gerçekten kullanılmayan kaynaklar için ödeme yapılmasını önler.

İş yükü esnekliği: Bulut hizmeti sağlayıcıları, esnek depolama sağlamak ve kullanıcıların önemli iş yüklerini genellikle birden çok küresel bölgede çalışır durumda tutmak için genellikle yedek kaynaklar uygular.

Geçiş esnekliği: Kuruluşlar, belirli iş yüklerini buluta veya buluttan taşıyabilir veya daha iyi maliyet tasarrufu için veya yeni hizmetler ortaya çıktıkça iş yüklerini uyarlamak için bunları farklı bulut platformlarında karıştırabilir.

Bulut Bilişim Dezavantajları ve Zorlukları

Bulut bilişimin etkileyici faydaları listesine rağmen, bulut bilişimin kullanımıyla ilgili, bulutu benimseyenlerin bilmesi gereken riskler ve zorluklar vardır.

Kesinti süresi ve performans: Bulut hizmeti sağlayıcıları her gün birkaç müşteriyle ilgilenirken, bunalabilirler ve hatta teknik kesintilerle karşı karşıya kalabilirler. Bu, iş süreçlerinizin geçici olarak askıya alınmasına neden olabilir. Ayrıca internet bağlantınız çevrimdışı ise buluttan hiçbir uygulamanıza, sunucunuza veya verinize erişemezsiniz. Ek olarak, bulut bilişim teknolojisindeki gelişmelere rağmen, performans hala tam olarak öngörülebilir değildir ve bu, önemli dönemlerde kesintiler anlamına gelebilir.

Veri Parçalama: Bulut bilişim hizmetleri, verilerin daha fazla parçalanmasına neden olabilir. Geliştiriciler ve yöneticiler, verileri farklı bulut bilişim ve depolama hizmetleri arasında entegre etmenin genellikle kolay bir iş olmadığını unutmamalıdır. Veri entegrasyonunun kendisi ek bir yüktür ve ağı boğabilecek ve tüm hizmeti yavaşlatabilecek daha yüksek veri aktarım hızlarına yol açabilir. Veriler, hesaplamanın yapıldığı yerin yakınında bulunmayabileceğinden ve bilgi işlem hizmetlerinin çalışması gereken verileri beklemesi gerekeceğinden, veri entegrasyonu bulut bilişim hizmetlerini de yavaşlatabilir.

Güvenlik: Bulut hizmeti sağlayıcıları en iyi güvenlik standartlarını ve sektör sertifikalarını uygulasa da, verileri ve önemli dosyaları harici hizmet sağlayıcılarda depolamak her zaman riskleri beraberinde getirir. Bulut destekli teknolojileri kullanmak, servis sağlayıcınıza önemli iş verilerine erişim sağlamanız gerektiği anlamına gelir.

Geleneksel bir kurum içi altyapıya kıyasla bir bulut bilgi işlem ortamında verileri işleyen ek bir varlık, bulut hizmeti sağlayıcısı olması, veri güvenliğine ek güvenlik açıkları getirebilir.

Bu arada, İnternet tabanlı bir hizmet olmak, bulut hizmetleri sağlayıcılarını rutin olarak güvenlik sorunlarına açar. Bulut hizmetlerini tedarik etme ve bunlara erişme kolaylığı (özel ağlarla karşılaştırıldığında), kötü niyetli kullanıcılara bir sistemdeki boşlukları ve güvenlik açıklarını tarama, tanımlama ve bunlardan yararlanma yeteneği de verebilir.

Çok yeni bir örnek olarak, Facebook-Cambridge Analytica veri skandalı, 87 milyona kadar Facebook kullanıcısının kişisel olarak tanımlanabilir bilgilerinin toplanmasını içerir ve neredeyse kesinlikle Cambridge Analytica’nın 2014’te toplamaya başladığı çok daha fazla sayıdadır.

Satıcı Kilitleme: Bulut hizmeti sağlayıcıları, bulutun kullanım ve entegrasyon açısından esnek olacağına söz verse de, bulut hizmetleri arasında geçiş yapmak henüz tamamen gelişmemiş bir şeydir. Kuruluşlar, farklı satıcılardan gelen hizmetleri entegre etmek şöyle dursun, hizmetlerini bir satıcıdan diğerine taşımayı zor bulabilir.

Mevcut bulut uygulamalarını başka bir platformda barındırmak ve entegre etmek, birlikte çalışabilirlik ve destek sorunlarına yol açabilir. Örneğin, Microsoft Development Framework (.Net) üzerinde geliştirilen uygulamalar ve hizmetler Linux platformunda düzgün çalışmayabilir.

İtibar kader paylaşımı: Bulut ortamındaki kullanıcılardan biri vicdansız ise (örneğin bir spam gönderici veya veri sızdırıcı), aynı bulutu paylaşan tüm kullanıcılar aynı fırça tarafından katranlanabilir. Örneğin, bir kullanıcı spam gönderici olarak etiketlendiğinde, diğer sunucular spam göndericiyle (sunucu adları veya IP adresleri) buluttaki paylaşılan kaynaktan gelen trafiği engellemeye başlayabilir, buluttaki meşru kullanıcılar trafiğinin engellendiğini görebilir.

Sınırlı Kontrol: Bulut altyapısı tamamen hizmet sağlayıcı tarafından sahiplenildiğinden, yönetildiğinden ve izlendiğinden, bulut hizmetleri tüketicilerinin bulut altyapısı ve hizmetleri üzerinde çok az kontrolü vardır veya hiç kontrolü yoktur. Müşteri, arka uç altyapısının kendisini değil, yalnızca bunun üzerinde çalıştırılan uygulamaları, verileri ve hizmetleri kontrol edebilir ve yönetebilir. Sunucu kabuğu erişimi, güncelleme ve ürün yazılımı yönetimi gibi önemli yönetim görevleri müşteriye veya son kullanıcıya devredilemez.

Sonuç

Genel olarak, bulut bilişim şu anda hem işletmeler hem de son kullanıcılar için birçok önemli fayda sağlıyor. Popülaritesinin ana nedeni budur. Bununla birlikte, bulut tabanlı bilgi işlemin dezavantajları vardır ve bu nedenle, bilinçli ve üzerinde düşünülmüş bir karar vermek için kullanıcıların bulut paradigmasını benimsemenin ve kendi özel durumlarında bir bulut bilişim hizmeti modeli seçmenin yararlarını ve dezavantajlarını tartmaları gerekecektir.