Algoritma Nedir?

Algoritma Nedir?

Algoritma: Belli bir sorunu çözmek  yada belirli bir amaca ulaşmak için izlenecek işlem basamaklarının listesi olarak tanımlayabiliriz. (Wikipedia tanımında ise: belli bir problemi çözmek veya belirli bir amaca ulaşmak için tasarlanan yol olarak belirtilmiştir.)

Algoritma Niçin Kullanılır? Ne İşe yarar?

Bir sorunu çözmek yada amaca ulaşmak için izlenmesi gereken kurallara genellikle prosedür yada formül denilmektedir. Algoritma genellikle bilgisayar terimi olarak adlandırılsa da algoritmanın temelinde matematik vardır.

Basit bir matematik işlemi ile algoritmanın mantığını açıklayalım. İki sayının toplamını düşünürsek (örn: 5+4=9), başlangıç durumunda elimizde iki ayrı değer vardır. Birinci sayıyı alıp, birinci sayının üzerine ikinci sayıyı ekleme yaparak sonuca ulaşmış oluruz.

Algoritmayı sadece bilgisayar biliminde değil, elektronikte de düşünebilirsiniz. Örneğin bir şarj aletini düşünelim. Şebekeden gelen elektrik önce 12V’a düşürülür. Sonra da diyotlar yardımı ile doğrusal gerilim elde edilir. Eğer 12V’a düşürme işi sonra yapılmak istenseydi. Diyotlar gelen yüksek gerilimi kaldıramayacağı için devre baştan yanacaktı.

Örnekleri zorlaştırmak yada uzatmak mümkün. Fakat bu yazıda özellikle bilişim teknolojisinde algoritma nedir kavramına üzerinde durulacaktır.

Algoritmik yaklaşımda da çözüm için olası yöntemlerden en uygun olan seçilir ve yapılması gerekenler adım adım ortaya konulur. Algoritmayı belirtmek için ; metinsel olarak düz ifade ve akış diyagramı olmak üzere 2 yöntem kullanılır. Algoritmalar bir programlama dili vasıtasıyla bilgisayarlar tarafından işlenir.

Şimdi gelelim bilgisayarda algoritma kavramına, bilgisayar ne yapacağını bizim yazdığımız kodlardan öğrenir. Bu yazılan kodlar belirli bir kural ve düzen içinde sorunun çözümüne yönelik olmalıdır. İşte kod yazma aşamasında önce sorunun hangi aşamalarda nasıl çözüleceğini açıklayan bir algoritma yazmamız gerekir. Yazdığımız kodlar bir kaç satırdan oluşuyorsa belki algoritma zihnimizden tasarlayıp kodları yazabiliriz. Fakat çözülecek problem için satırlar uzadığında işlem adımlarını içeren bir algoritma yapmadan sorunu çözmemiz mümkün olmayacaktır.

Yazılan algoritma, sorunun çözümünü net, açık ve sıralı bir şekilde ifade ediyor olması gerekir. Yazımı ile ilgili net bir kural olmamasına rağmen yazılan ifadeler tutarlı olmalıdır. Örneğin kullanıcıdan bir sayı almak için “bir sayı gir“, “bir sayı söyle“, “bir sayı ver” yada “Oku sayı1” şeklinde de yazılabilir. Önemli olan algoritmanın devamında da aynı dilin kullanılmasıdır.

Örnek: İki yazılım ortalamasını hesaplayan basit bir algoritmayı inceleyelim.

Örnek: Günlük hayattan bir algoritma örneğini inceleyim(en çok verilen algoritma örneğidir.)

İlk algoritma, el Harezmi tarafından “Hisab el-cebir ve el-mukabala” kitabında sunulmuştur. Algoritma sözcüğü de El Harizmi’nin isminin Avrupalılarca telaffuzundan doğmuştur.

Bir algoritma, bir sorunu çözmek için izlenecek kuralların bir listesidir demiştik. Şimdi bunu bir örnekle açıklayalım. Sabah kalktık ve üzerimizi giyeceğiz. Önce ceketimizi giyip, sonrada gömleği ceketimizin üzerine giyersek nasıl olur. Burada amacımız gerçekleştirmek için doğru sırayı izlememiz gerekir. Bu örnekler tabi ki çoğaltılabilir. algoritmaornekleri.com üzerinde istediğiniz kadar farklı çeşitte ve zorlukta algoritma örnekleri ve çözümleri mevcuttur. Bilgisayar biliminde algoritma nedir kavramını detaylı bir şekilde açıkladık. Şimdi algoritmanın tarihine bir bakalım.

Algoritma Tarihi

Algoritma sözcüğü, Özbekistan’ın Harezm, bugünkü Türkmenistan’ın Hive kentinde doğmuş olan Ebu Abdullah Muhammed İbn Musa el Harezmi’den gelir. Bu alim 9. yüzyılda cebir alanındaki algoritmik çalışmalarını kitaba dökerek matematiğe çok büyük bir katkı sağlamıştır. “Hisab el-cebir ve el-mukabala (حساب الجبر و المقابلة)” kitabı dünyanın ilk cebir kitabı ve aynı zamanda ilk algoritma koleksiyonunu oluşturur. Latince çevirisi Avrupa’da çok ilgi görür. Alimin ismini telaffuz edemeyen Avrupalılar “algorizm” sözcüğünü “Arap sayıları kullanarak aritmetik problemler çözme kuralları” manasında kullanırlar. Bu sözcük daha sonra “algoritma”ya dönüşür ve genel kapsamda kullanılır. (Wikipedia)

Önemli algoritma türleri

• Arama algoritmaları
• Bellek yönetimi algoritmaları
• Bilgisayar grafiği algoritmaları
• Birleşimsel algoritmalar
• Çizge algoritmaları
• Evrimsel algoritmalar
• Genetik algoritmalar
• Kripto algoritmaları veya kriptografik algoritmalar
• Kök bulma algoritmaları
• Optimizasyon algoritmaları
• Sıralama algoritmaları
• Veri sıkıştırma algoritmaları

Algoritma nedir kavramı ile ilgili uzun ve açıklayıcı bir yazı olması için algoritma nediri örneklerle açıklamaya çalıştım. Umarım hazırlanan kaynakla algoritma nedir, nerelerde kullanılır, ne işe yarar konularında faydalı olmuştur.  algoritmaornekleri.com üzerinde algoritma kavramı ile ilgili detaylı örnekler ulaşabilirsiniz.